બોલિવૂડના વિખ્યાત અભિનેતા, પાયલટ અને અનેક ભાષાના ફિલ્મોમાં કામ કરેલા મુકુલ દેવ હવે આપણા વચ્ચે નથી. 23 મે 2025ના રોજ દિલ્હી શહેરમાં 54 વર્ષની વયે તેમનું અવસાન થયું હતું. તેમની અકાળ મૃત્યુથી ફિલ્મ ઉદ્યોગ અને ચાહકોમાં શોકની લાગણી ફેલાઈ છે. એક એવો કલાકાર, જે હંમેશા પાર્શ્વભૂમિકામાં રહીને પણ પ્રભાવશાળી કામ કરતો રહ્યો – આજે આપણે તેની યાદમાં ઝંખી રહી છે.
કોઈ સામાન્ય જીવન નહિ – એક વિશિષ્ટ યાત્રા
મુકુલ દેવનો જન્મ 17 સપ્ટેમ્બર, 1970ના રોજ દિલ્હી શહેરમાં થયો હતો. તેઓના પિતા હરિદેવ, દિલ્હીની પોલીસમાં સહાયક કમિશનર હતા. મુકુલની એક વિશિષ્ટ ઓળખ એ છે કે તેઓ ફક્ત અભિનય સુધી મર્યાદિત નહોતાં – તેઓ ટ્રેઇન્ડ પાઇલટ પણ હતા. તેમણે ઈન્દિરા ગાંધી નેશનલ ફ્લાઈંગ એકેડેમીમાંથી ઉડાન શિક્ષણ લીધું હતું. તેમનો મોટાભાઈ રાહુલ દેવ પણ ફિલ્મજગતનો જાણીતો ચહેરો છે.
ફિલ્મી સફર: પાશ્ર્વમાં રહેલો નાયક
મુકુલ દેવે પોતાનું અભિનય જીવન 1996માં ‘દસ્તક’ ફિલ્મથી શરૂ કર્યું હતું, જેમાં તેઓ મિસ ઈન્ડિયા સુષ્મિતા સેને વિરુદ્ધ કામ કર્યું હતું. અહીંથી શરૂ થયેલી તેમની યાત્રા હિન્દી ઉપરાંત પંજાબી, તેલુગુ, મલયાલમ અને બંગાળી ફિલ્મોમાં વિસ્થાર પામી.
તેમના યાદગાર અભિનયોમાં ‘સોન ઓફ સરદાર’, ‘જૈ હો’, ‘આર… રાજકુમાર’ જેવી ફિલ્મો શામેલ છે. તેઓ એવા કલાકાર હતા કે જેમની હાજરી ફિલ્મને એક અલગ ઊંડાણ આપે, ભલે તેમનો રોલ મુખ્ય ન હોય.
સન્માન અને ઓળખ
મુકુલ દેવની અભિનય શક્તિ અને વિશ્વસનીયતાને ધ્યાનમાં લઈને તેમને અમરીશ પુરી એવોર્ડ પણ આપવામાં આવ્યો હતો, જે એક પ્રતિષ્ઠિત માન્યતા છે પાર્શ્વભૂમિકાના શ્રેષ્ઠ અભિનય માટે. તેમનું કામ કેટલાય દિગ્ગજોએ વખાણ્યું હતું – તેઓ એક એવો અભિનેતા હતા જે નાટક, સંવેદના અને બળને સાથ લઈ આવ્યો હતો.
અંતિમ દિવસો અને એકાંત
મુકુલ દેવ છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓથી બીમાર હતા. પોતાના માતાના અવસાન પછી તેઓ ડિપ્રેશનમાં ગયેલા એવા અહેવાલો છે. તેમની દિનચર્યામાં ખૂબ બદલાવ આવ્યો અને તેઓ સોશિયલ સરકલથી દૂર થયા. અનેક મિત્રો અને સહકર્મીઓએ જણાવ્યું કે તેઓ ઘણીવાર સંપર્કમાં પણ નહોતા રહેતા.
વિંદૂ દારા સિંહ, તેમના નજીકના મિત્રએ જણાવેલ કે મુકુલ પોતાની તબિયતની ભાળ નહોતા રાખી રહ્યા, અને આ અવગણન તેમના આરોગ્ય માટે ઘાતક સાબિત થઈ. તેમને હોસ્પિટલમાં દાખલ કરાયા બાદ પણ તેમની તબિયત બગડતી ગઈ અને અંતે 23 મેના રોજ તેમણે દેહ ત્યાગ્યો.
અપુરી ફિલ્મો અને અધૂરી યોજનાઓ
મુકુલ દેવ ‘સોન ઓફ સરદાર 2’ જેવી આગામી ફિલ્મોમાં જોવા મળવાનાં હતા, જે 2025ની જુલાઈમાં રિલીઝ થવાની હતી. આ ફિલ્મનું શૂટિંગ તેઓએ પૂરું કર્યું હતું. ઉપરાંત, અભિનેતા અર્જન બજવા સાથે તેમની એક નવી ફિલ્મ માટે ચર્ચા ચાલી રહી હતી, જેમાં તેઓ સહ-નિર્માતા તરીકે પણ સામેલ થવાના હતા.
આ બધું દર્શાવે છે કે તેઓ હજુ પણ પોતાના કારકિર્દી માટે ઉમંગ અને જોશ સાથે આગળ વધી રહ્યા હતા. પણ કુદરતના ક્રમને કોણ ટાળી શકે?
શ્રદ્ધાંજલિ: એક શાંત તારો હવે ખાલી આકાશમાં
તેમના અવસાન પછી બોલીવૂડમાંથી અનેક પ્રતિભાઓએ સોશિયલ મીડિયા દ્વારા શોક વ્યક્ત કર્યો છે. મનોજ બાજપેયી, સોનુ સૂદ, દિયા મિર્ઝા, ગુનીત મोंગા વગેરે લોકોએ તેમની યાદગરી ને ઉજાગર કરી.
તેમના જેવા કલાકાર જે પાછળ રહીને પણ દર્શકોના દિલમાં સ્થાન બનાવે, એ હંમેશાં યાદ રહી જાય છે. તેમનું જીવન આપણા માટે શીખ છે – કે સાવધાની રાખવી જરૂરી છે, અને દૂઃખને સમજવી એટલી જ જરૂરી છે.
અંતમાં
મુકુલ દેવ માત્ર એક કલાકાર નહોતા – તેઓ એક સંવેદનશીલ, મૌન અને ઘોળાયેલા વ્યક્તિત્વના ધણી હતા. તેમની અભિનય યાત્રા આપણને એ સમજાવે છે કે શાંતિથી પણ કારકિર્દી બનાવી શકાય છે. આજે તેઓ આપણામાં નથી, પણ તેમનો કલા સાથ આપતી રહેશે.
તેમના અવસાનથી એક અધૂરો પરિચય સમાપ્ત થયો હોય એવું લાગે છે, પણ તેમની યાદગાર ભૂમિકાઓ હંમેશા જીવંત રહેશે.